Saranghani.

TINAMAAN kami ng bagyo isang Sabado ng gabi, Octobre 26, 1521, habang binabagtas namin ang pulo ng Birahanbatluch. Dasal nang dasal sa Dios, ibinaba namin ang lahat ng layag, at biglang lumitaw ang 3 santo namin at hinawi ang kadiliman, sina San Elmo, San Nicholas at Santa Clara. Nanatili nang mahigit 2 oras si San Elmo, nagliwanag na parang sulo sa tuktok ng barko. Si San Nicholas ang nasa tuktok sa bandang hulihan. Si Santa Clara ang nasa bandang harapan.

Nuon kami sumumpa na bibigyan namin ng isang alipin ang bawat isa sa kanila, at magbibigay kami ng limos para sa kanila.

Patungo kami sa silangang timog (southeast), nang nakita kami ang 4 pulo - Ciboque Birahanbatluch, Toluch, Saranghani at Candinghar.

Patuloy namin, pumasok kami sa isang daungan sa pagitan ng pulo ng Saranghani at Candinghar, at tumigil kami sa bandang silangan malapit sa Saranghani, na mayroong mga ginto at perlas. Mga hindi binyagan ang mga tao, at hubad-hubad gaya ng ibang mga tagaroon. Ang kabayanan ay nasa ika-5 guhit at 9 sandali pahilaga, at bandang 50 leguas (320 kilometro) ang layo mula sa

FERDINAND MAGELLAN’S VOYAGE:   Ang Unang Pag-ikot sa Mondo

Ang Unang Español Na Dumayo Sa Pilipinas

Primo viaggio intorno al mondo
ni Antonio Pigafetta

Habang nanduon kami, dinukot namin nang sapilitan ang 2 piloto upang usisain tungkol sa Molucca. At naglayag kami sa pagitan ng timog at kanlurang timog (south by southwest), nadaanan namin ang 8 pulo-pulo, nakahilera nang kasing tuwid ng lansangan, ang iba ay walang tao, at ang mga pangalan nito ay Cheava, Caviao (Kawio), Camanuzza, Cabaluzzar (Kawalusu), Cheai, Lipan (Lipang) at Nuzza.

Sa wakas, narating namin ang pinakadulong pulo, at

( Ang pulo sa tabi ng Sarangani ay tinatawag ngayon Balut, malamang ito ang Candinghar ni Pigafetta. Hindi na matunton ngayon, subalit may sapantaha na ang Ciboque ay ang pulo ng Sibago sa silangang hilaga ng Basilan. Kung gayon, ang Birahan Batlach ay ang katabing pulo na tinatawag ngayong Lanhil. Ang Toluch ay maniwaring mali sa pagsulat ni Pigafetta.)

Nagsamantala ang isa sa mga lalaking dinukot namin sa Saranghani, ang kapatid ng hari ng Maingdanao, at tumakas isang gabi, lumangoy papunta sa pulo kasama ang kanyang batang anak na lalaki. Subalit nalunod ang anak dahil hindi nakakapit maigi sa balikat ng kanyang ama.

Dahil hindi kami nakalapit sa pulo, tumuloy kami at nadaanan ang isang pulo na napapaligiran ng maraming ibang pulo. Ito ay hawak ng 4 hari, sina Raia Matandatu, Raia Lalagha, Raia Bapti at Raia Parabu. At sila ay hindi binyagan. Nasa ika-3½ guhit pahilaga at 27 leguas (mahigit sa 172 kilometro) ang layo sa Saranghani ng pulo at ang tawag ay Sanghir.

( Ang Sanghir ay tinatawag ngayong Sangihe, pinakamalaking pulo sa kapuluan (archipelago) na tinawag ding Kawio dati, nakahilera patimog mula sa Mindanao hanggang Sulawesi, dating tinawag na Celebes, sa Indonesia. Nakalabas na ng Pilipinas sina Pigafetta.)

Nakaraang kabanata       Ulitin mula itaas       Tahanan ng mga kasaysayan       Lista ng mga kabanata       Susunod na kabanata